ΔΕΗ: Αγκάθι στην ιδιωτικοποίηση το αυτόνομο «κρατίδιο» της ΓΕΝΟΠ

Άρθρο του Α.Γ.Χριστοδουλάκη όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ την Κυριακή 17 Απριλίου 2011

«Ο κ. Φωτόπουλος και οι συν αυτώ έχουν επιλέξει να λένε αδιακρίτως “όχι” σε όλα και επιμένουν στη διατήρηση προνομίων λες και βρισκόμαστε στη δεκαετία του ΄70 ή του ΄80.Ηστάση αυτή είναι αδιέξοδη» λένε στη Χαλκοκονδύλη.

Ακόμη και πριν από τη μετοχοποίηση της ΔΕΗ οι συνδικαλιστές της Επιχείρησης είχαν κατοχυρώσει σημαντικά προνόμια, όπως υψηλές αμοιβές και παραγωγικά πριμ χωρίς αντίστοιχη μέτρηση παραγωγικότητας, καθώς και ιδιαίτερα ευνοϊκό ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό καθεστώς με σημαντικές παροχές, μεγάλα εφάπαξ και συντάξεις που έφθαναν στο 120% του τελευταίου μισθού.

Επίσης διατηρούσαν ρυθμιστικό ρόλο στις προσλήψεις προωθώντας στην Επιχείρηση φιλικά ή και συγγενικά πρόσωπα, ενώ στις προαγωγές και στις μεταθέσεις είχαν τον απόλυτο έλεγχο. «Ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ είναι αυτομάτως και ο γενικός διευθυντής Προσωπικού » έλεγε πρόσφατα παλαιός διευθύνων σύμβουλος της Επιχείρησης με σύντομη θητεία στη θέση αυτή.

Παράλληλα οι συνδικαλιστές είχαν επιβάλει στις παλαιότερες διοικήσεις τη συμμετοχή δικών τους ανθρώπων σε επιτροπές αξιολόγησης μεγάλων και μικρών έργων αλλά και στις διαδικασίες των κολοσσιαίων προμηθειών της ΔΕΗ, με αποτέλεσμα να εξελιχθούν σε «κράτος εν κράτει» μέσα στην Επιχείρηση. «Οπου και αν πήγαινα, όποια αλλαγή και αν ήθελα να κάνω, έβρισκα μπροστά μου τους συνδικαλιστές, οι οποίοι ανάλογα με τα συμφέροντά τους μου επέτρεπαν ή μου απαγόρευαν να συνεχίσω» λέει ο ίδιος πρώην διευθύνων σύμβουλος και συνεχίζει:

«Στη ΔΕΗ υπάρχουν δύο διοικητικές πυραμίδες:η κανονική και η...παράλληλη της ΓΕΝΟΠ.Είναι αδύνατον να ασκηθεί οποιαδήποτε διοίκηση εκεί μέσα. Προσωπικά έφυγα σοφότερος αλλά ανακουφισμένος από τη Χαλκοκονδύλη».

Με τη μετοχοποίηση του 2001 οι συν δικαλιστές ζήτησαν και έλαβαν μετοχές της ΔΕΗ, ενώ αργότερα ίδρυσαν μελετητικές και συμβουλευτικές εταιρείες εκπονώντας συγκεκριμένες μελέτες.

Σχεδόν όλες οι δραστηριότητές τους χρηματοδοτούνταν και εξακολουθούν να χρηματοδοτούνται από τη διοίκηση της ΔΕΗ, κάτι που σύμφωνα με νομικούς κύκλους βρίσκεται στα όρια της νομιμότητας.

Αυτό το τελευταίο ήταν και η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, αφού οι σκληρές αντιδράσεις με την «παλαιοεπαναστατική» φρασεολογία του κ. Φωτόπουλου σε οποιαδήποτε προσπάθεια αλλαγών ή εσωτερικών μεταρρυθμίσεων εκτιμήθηκε ότι οφειλόταν στην επιθυμία διατήρησης των προνομίων των συνδικαλιστών, πάντοτε στο όνομα της «Επιχείρησης του ελληνικού λαού». Αποτέλεσμα, ο γενικός επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης κ. Λ. Ρακιντζής να ξεκινήσει έρευνα για συνολικές χρηματοδοτήσεις της ΔΕΗ προς τη ΓΕΝΟΠ ύψους 25 εκατ. ευρώ από το 1992 ως σήμερα. Το πόρισμα θα παραδοθεί στην κυρία Μπιρμπίλη «γύρω στο Πάσχα», σύμφωνα με τον κ. Ρακιντζή.

Και εδώ όμως δεν έλειψαν τα παρατράγουδα, αφού σημειώθηκε το πρωτοφανές κρούσμα της κλοπής εγγράφων από συνεργάτιδα του κ. Ρακιντζή στον τέταρτο όροφο της οδού Χαλκοκονδύλη την εβδομάδα που πέρασε. Ο πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Α. Ζερβός παρήγγειλε ένορκη ανάκριση για να βρεθούν οι υπαίτιοι, ενώ η υπόθεση παίρνει τον δρόμο της δικαιοσύνης.

Οποια και αν είναι η κατάληξη της συγκεκριμένης υπόθεσης, καταδεικνύει την εξουσιαστική αντίληψη που έχει διαμορφωθεί μέσα στη ΔΕΗ από ορισμένους συνδικαλιστές.

Μ έσα στη χρονιά πρέπει να έχουν δρομολογηθεί οι ανατροπές στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να αποκτήσουν οι ιδιώτες πρόσβαση σε λιγνίτες και υδροηλεκτρικά και να λειτουργούν αυτόνομα τα δίκτυα. Γι΄ αυτό άλλωστε και το ΙΟΒΕ διά του γενικού διευθυντή του, καθηγητή κ. Ι. Στουρνάρα, εισηγήθηκε τον διαχωρισμό της ΔΕΗ σε μητρική και θυγατρικές (Ορυχείων, Παραγωγής, Μεταφοράς, Διανομής, Εμπορίας), στις οποίες σταδιακά οι ιδιώτες θα πάρουν το 49% και τη διοίκηση. Στο μεταξύ όμως και ενώ ετοιμάζεται το πολυνομοσχέδιο για την απελευθέρωση της ενεργειακής αγοράς, στη λειτουργία της ΔΕΗ εμφανίζονται καθυστερήσεις σε κρίσιμα έργα, όπως η κατασκευή της λιγνιτικής μονάδας «Πτολεμαΐδα 5». Πρόκειται για έργο προϋπολογισμού περίπου 1,4 δισ. ευρώ, που θα υποκαταστήσει παλαιές ρυπογόνες λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ και θα προσφέρει νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή.

«H αναδιάρθρωση των τιμολογίων της ΔΕΗ που έγινε στις αρχές του 2011 έχει σκοπό τον εξορθολογισμό τους και όχι τις αυξήσεις» υποστηρίζει σε επιστολή του προς «Το Βήμα» ο κ.Κ.Στεριώτης, διευθυντής εταιρικών σχέσεων και επικοινωνίας της επιχείρησης, σχολιάζοντας σχετική αρθρογραφία του «Βήματος». Στην ίδια επιστολή αναφέρεται ότι από τον Ιούλιο του 2008 και εντεύθεν δεν έγιναν ευθείες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, ενώ υποστηρίζει επίσης ότι τα τιμολόγια της ΔΕΗ παραμένουν από τα χαμηλότερα στην ΕΕ των 27. Προσθέτει, τέλος, ότι οι αυξήσεις ΦΠΑ και Ειδικών Φόρων που επιβαρύνουν τους λογαριασμούς της ΔΕΗ δεν επιβάλλονται από την επιχείρηση αλλά από το υπουργείο Οικονομικών διά νόμου, ενώ επαίρεται για τη μείωση των δαπανών μισθοδοσίας κατά 294 εκατομμύρια το 2010.

Τ ο 1986 ήταν η πρώτη φορά που η διοίκηση της ΔΕΗ επιχείρησε να περικόψει έστω και λίγο το δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα από τους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους της ΔΕΗ, ενώ εκκρεμούσε και η υπογραφή Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Επικεφαλής της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ ήταν τότε ο κ. Δ. Πιπεργιάς , μετέπειτα βουλευτής του ΠαΣοΚ, συνδικαλιστής «αριστερόστροφος» που είχε αποσκιρτήσει από το ΠαΣοΚ μετά τις εκλογές του 1985 και μαζί με άλλους είχαν ιδρύσει τη ΣΣΕΚ. Ηταν φιλικά διακείμενος στον κ. Γ. Αρσένη που είχε αποχωρήσει επίσης από το ΠαΣοΚ ιδρύοντας δικό του κόμμα.

Η συνδικαλιστική ηγεσία της ΓΕΝΟΠ ήθελε συνεπώς να κάνει και επίδειξη δύναμης στην τότε κυβέρνηση Ανδρέα Παπανδρέου.

Στην προεδρία της ΔΕΗ είχε σχετικά πρόσφατα αναλάβει ο κ. Γ. Μπιρδιμίρης, αποτυχών βουλευτής του Κινήματος και παρ΄ όλο που ήταν μηχανικός, αποδείχθηκε μάλλον άπειρος στις διαπραγματεύσεις.

Αποτέλεσμα: επί 4 μήνες, από τον Σεπτέμβριο ως τον Δεκέμβριο του 1986, οι υπάλληλοι στη ΔΕΗ έκαναν αποχή από υπερωρίες και από την άμεση συντήρηση μονάδων, με αποτέλεσμα συσσωρευμένες βλάβες και πολλές μονάδες εκτός λειτουργίας. Φθάσαμε Παραμονές Χριστουγέννων του 1986 και όλο το σύστημα ηλεκτροδότησης κρεμόταν από μια κλωστή! Η απειλή γενικού μπλακάουτ ανάγκασε την κυβέρνηση να δεχτεί τα περισσότερα αιτήματα της ΓΕΝΟΠ και μέσα στις γιορτές οι βλάβες διορθώθηκαν. Προηγουμένως, περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης αλλά και η Κρήτη είχαν μείνει κάποια δίωρα-τρίωρα χωρίς ρεύμα.

Ηταν η μητέρα όλων των μαχών για τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Κυβέρνηση Κ. Μητσοτάκη , «τσάρος» της Οικονομίας το 1992 ο κ. Στ.Μάνος που έλεγε δημόσια ότι η ΔΕΗ πρέπει να ιδιωτικοποιηθεί (πρωτοφανείς κουβέντες για την ελληνική πραγματικότητα), κορεάτες επενδυτές που αγόραζαν τράπεζες στην Αθήνα και ήθελαν να επισκεφθούν τις μονάδες της ΔΕΗ για να δουν αν τους συμφέρει να επενδύσουν! Το ΠαΣοΚ ενωμένο πάλι και έτοιμο να επανακάμψει στην εξουσία, το ίδιο και η ΠΑΣΚΕ και η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Αφορμή για τη ρήξη και πάλι η απόφαση της διοίκησης κ. Θ. Ξανθόπουλου να περικόψει πλήρως το δωρεάν ρεύμα στους συνταξιούχους και μερικώς στους εν ενεργεία.

Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ ο κ. Ν.Μπάκουλης που δεν εξελίχθηκε πολιτικά, αλλά κράτησε τότε απίστευτα σκληρή στάση: πάνω από 40 ημέρες ολοκληρωτικής απεργίας με κατάληψη των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και πολύωρες διακοπές ρεύματος σε όλη την Ελλάδα, με την Αθήνα να υποφέρει περισσότερο και λόγω κακής τροφοδοσίας.

Πάλι κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας, αλλά αυτή τη φορά η «λαϊκή έκφραση» με τον κ. Κ. Καραμανλή πρωθυπουργό, τον κ. Χρ. Φώλια υπουργό και τον κ. Τάκη Αθανασόπουλοστο τιμόνι της επιχείρησης.

Το συνδικάτο και πάλι ισχυρό με επικεφαλής τον ανυποχώρητο κ. Ν.Φωτόπουλο , ίσως τον πιο «αριστερό» συνδικαλιστή που έφτασε να γίνει πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ.

Αφορμή η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και οι αυξήσεις που (δεν) έδινε ο κ. Αθανασόπουλος αλλά πραγματική αιτία το παρατεταμένο φλερτ του προέδρου της ΔΕΗ με ξένους και έλληνες επενδυτές: ήθελε να φτιάξει όλες τις νέες μονάδες της ΔΕΗ σε συνεργασία με ιδιώτες (RWΕ, Χαλυβουργική, Αμερικανοί) και μάλιστα με τη ΔΕΗ να κατέχει το 49% και τους ιδιώτες το 51%.

Οι συνδικαλιστές κατασκήνωσαν στο γραφείο του και δεν τον άφηναν να κάνει ΔΣ, ενώ τον Φεβρουάριο του 2008 προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις δυο-τριών εβδομάδων που πάντως δεν είχαν τις επιπτώσεις άλλων κινητοποιήσεων, αφού οι διακοπές ρεύματος ήταν σχετικά μικρές. Η απεργία λύθηκε με παρέμβαση και συμβιβασμό από το υπουργείο, χωρίς πάντως να ικανοποιηθούν τα βασικά αιτήματα του συνδικάτου.

Τ ην πώληση του 17% της ΔΕΗ, από το 51% που κατέχει σήμερα το Δημόσιο, και τη διατήρηση του δημόσιου μάνατζμεντ επέλεξε τελικά η κυβέρνηση και ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός κ. Γ. Παπανδρέου. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου και η υπουργός Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη είχαν εμφανίσει ενώπιον του κυβερνητικού επιτελείου δύο ρεαλιστικά σενάρια για τη ΔΕΗ χωρίς την εκχώρηση του μάνατζμεντ στο πλαίσιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων: το πρώτο προέβλεπε τη διάθεση ποσοστού περίπου 11% των μετοχών μέσα στη χρονιά σε ξένους θεσμικούς και το δεύτερο, το οποίο επελέγη τελικά, τη διάθεση ποσοστού 17% των μετοχών αλλά το 2012.

Την πρώτη περίπτωση, και με δεδομένο ότι η αξία της ΔΕΗ στο Χρηματιστήριο είναι γύρω στα 2,8 δισ. ευρώ, το Ελληνικό Δημόσιο θα εισέπραττε μέσα στο 2011 ένα ποσόν από 260 εκατ. ως 280 εκατ. ευρώ χωρίς να αλλάξει τίποτε στη διοίκηση ή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, αφού με 40% το Δημόσιο θα εξακολουθούσε να έχει τον απόλυτο έλεγχο της Επιχείρησης.

Στη δεύτερη περίπτωση, αυτή που ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό, το Δημόσιο θα πουλήσει 17% αλλά την επόμενη χρονιά και το ποσοστό του θα πέσει στο 34%. Τα έσοδά του θα είναι σαφώς περισσότερα, αφού οι αναλυτές εκτιμούν ότι του χρόνου η αξία της ΔΕΗ θα ξεπερνά τα 4 δισ. ευρώ επειδή θα παραμένει ο κυρίαρχος της ελληνικής αγοράς σε ένα πλήρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Το ποσόν που θα αντλήσει το Ελληνικό Δημόσιο θα ξεπερνά τα 650 εκατ. ευρώ ενώ και με 34% των μετοχών θα μπορεί να ασκεί τη διοίκηση, ενδεχομένως όμως και με ανάμειξη θεσμικών μετόχων της μειοψηφίας.

Με την επιλογή αυτή είναι ικανοποιημένος ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου, ο οποίος έχει δηλώσει ότι «η κρατική συμμετοχή μπορεί να μειωθείχωρίς να απεμποληθεί το δημόσιο συμφέρον και οι στρατηγικές συμμετοχές», αλλά και η υπουργός Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, η οποία υπενθύμισε πρόσφατα ότι το πρόγραμμα του ΠαΣοΚ προβλέπει «να παραμείνουν οι βασικές υποδομές σε στρατηγικούς τομείς υπό δημόσιο έλεγχο». Αντέδρασε, όπως ήταν αναμενόμενο, η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, η οποία ανακοίνωσε το απόγευμα της Παρασκευής ότι θα εμποδίσει «και αυτό το σχέδιο», αφήνοντας μάλιστα υπόνοιες για αιφνιδιαστικές κινητοποιήσεις, παρ΄ ότι η πώληση ποσοστού 17% το 2012 ουσιαστικά δεν αλλάζει κάτι στη ΔΕΗ. Η επιλογή αυτή είναι αποδεκτή και από τις Βρυξέλλες αφού εντάσσεται στο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων 2012-2015. Στα δύο αυτά ρεαλιστικά σενάρια το τελευταίο διάστημα μπήκε σφήνα και μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα πρόταση, η οποία εμφανίστηκε ως ιδέα από συνεργάτες του κ. Παπακωνσταντίνου. Η πρόταση προβλέπει την «ενοικίαση» του μάνατζμεντ της Επιχείρησης σε ξένο εξειδικευμένο σύμβουλο που θα επιλεγεί κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού. Ο σύμβουλος με τη σειρά του θα διορίσει τρεις-τέσσερις μάνατζερ σε καίριες θέσεις (διευθύνων σύμβουλος, γενικοί διευθυντές ορυχείων- παραγωγής, καθώς και ο μάνατζερ της εταιρείας διανομής) ενώ το Δημόσιο που παραμένει ο βασικός μέτοχος θα διορίζει τον πρόεδρο του ΔΣ, ο οποίος θα έχει εποπτικό αλλά όχι εκτελεστικό ρόλο.

Η πρόταση αυτή έχει διατυπωθεί επειδή στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι οποιοδήποτε διοικητικό συμβούλιο διορίζεται απευθείας από το Δημόσιο θα αντιμετωπίζει χρόνια προβλήματα «ουσιαστικής συγκυβέρνησης» με τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Οπως είναι φυσικό, όμως, μια τέτοια απόφαση για την ενοικίαση του μάνατζμεντ και την εγκατάσταση στη Χαλκοκονδύλη διοικητή διορισμένου ανεξάρτητου συμβούλου θα προκαλέσει τη σφοδρή αντίδραση των συνδικαλιστών, γι΄ αυτό υπό τις παρούσες συνθήκες κρίνεται πολιτικά πρόωρη. Ωστόσο οι πιέσεις που ασκούνται από τη διεύθυνση ανταγωνισμού της ΕΕ για άνοιγμα της ενεργειακής αγοράς ίσως διαδραματίσουν κάποιο ρόλο. Κυβερνητικοί παράγοντες έλεγαν ότι αν αντιδράσει σε υπερβολικό και άκαμπτο βαθμό η ΓΕΝΟΠ, ίσως η κυβέρνηση χρειαστεί να καταφύγει στη λύση του «ενοικιασμένου μάνατζμεντ» για να προστατεύσει την ομαλή λειτουργία της Επιχείρησης.

Πηγή: ΤΟ ΒΗΜΑ

2

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του