Μία από τις χειρότερες κρίσεις των τελευταίων 100 ετών

The Economist

Στις 2 Ιανουαρίου, η Φιλαδέλφεια δεν ήταν μόνον σκεπασμένη από ένα παχύ στρώμα χιονιού αλλά και... κατειλημμένη από χιλιάδες οικονομολόγους! Σχεδόν 12.000 επισκέπτες κατέφθασαν τη δεύτερη ημέρα του νέου έτους στην πόλη της «Αδελφικής Αγάπης» όπου πραγματοποιήθηκε το ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ενωσης Οικονομολόγων. Αν και το κρύο που επικρατούσε έξω δεν έδειχνε να τους πτοεί, πολλοί κατέληξαν να... ανατριχιάσουν από αυτά που ακούστηκαν από αρκετούς ομιλητές. Μπορεί –είπαν– οι χρηματοπιστωτικές αγορές να υποδέχθηκαν με αισιοδοξία το 2014, όμως οι ασχολούμενοι με τη μακροοικονομία δεν σταματούν να αντιλαμβάνονται την ύπαρξη κινδύνων, κάποιων αρκετά σοβαρών.

Σύμφωνα με στοιχεία των οικονομολόγων του Χάρβαρντ, Κάρμεν Ράινχαρτ και Κένεθ Ρογκόφ, τα χρέη των ανεπτυγμένων κρατών συνεχίζουν να κυμαίνονται σε επίπεδα μεταπολεμικών ρεκόρ. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι αυτά τα χρέη συνεχίζουν να περιορίζουν την ανάκαμψη και την κυκλοφορία του χρήματος, δυσκολεύοντας παράλληλα τις κυβερνήσεις στη λήψη πολιτικών αποφάσεων για την υιοθέτηση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Οι αδυναμίες των οικονομιών της περιφέρειας της Ευρώπης είναι τόσο έντονες, ώστε να αποτελούν πλέον ορισμένες από τις πιο μαύρες σελίδες στη σύγχρονη οικονομική ιστορία... Πριν ακόμη ξεκινήσει η τελευταία κρίση, η κ. Ράινχαρτ και ο κ. Ρογκόφ άρχισαν να συγκεντρώνουν στοιχεία σχετικά με τις χρηματοπιστωτικές κρίσεις και το τι τις ακολούθησε. Το έργο τους, που εκδόθηκε το 2009 με τον τίτλο «Αυτή τη φορά είναι διαφορετικό» καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ανάκαμψη που ακολουθεί κάθε χρηματοπιστωτική κρίση είναι κατά κανόνα πολύ πιο αδύναμη και απαιτεί περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι κάθε ανάκαμψη που ακολουθεί άλλου είδους υφέσεις. Παρόλα αυτά, η τρέχουσα ανάκαμψη αποδεικνύεται δυσκολότερη από κάθε άλλη. Η μελέτη τους βασίζεται στις 100 χειρότερες κρίσεις των τελευταίων 200 ετών.

Σε ό,τι αφορά την Ευρώπη, οι τελευταίες κρίσεις στην Ιρλανδία, την Ιταλία, την Ισλανδία και την Ουκρανία, συγκαταλέγονται ανάμεσα στις 35 χειρότερες και ενδέχεται να αποδειχθούν ακόμη βαθύτερες. Η διπλή ύφεση της ευρωπαϊκής οικονομίας, με σχεδόν τις μισές από τις εθνικές οικονομίες της Γηραιάς Ηπείρου να διανύουν έναν δεύτερο κύκλο συρρίκνωσης πριν ανακάμψουν, δεν βοήθησε καθόλου...

Η κρίση της αμερικανικής οικονομίας ήταν συγκριτικά ήπια. Με το παραγόμενο προϊόν της να συρρικνώνεται κατά 4,8% και με μια εξαετία πριν ανακάμψει πλήρως, η ένταση της ύφεσης στην άλλη ακτή του Ατλαντικού παίρνει 10,8 βαθμούς. Μαζί με τη Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι η μόνη χώρα που σύμφωνα με τους δείκτες των Ράινχαρτ-Ρογκόφ, έχουν δει την οικονομία τους να ανακάμπτει επισήμως. Παρόλα αυτά, η τελευταία ήταν η βαθύτερη ύφεση που γνώρισαν οι ΗΠΑ μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι δύο καθηγητές του Χάρβαρντ θεωρούν ότι από απόψεως έντασης η τελευταία ύφεση στον ανεπτυγμένο κόσμο είναι παρόμοια με εκείνες του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Για τον λόγο αυτό παροτρύνουν τις εθνικές κυβερνήσεις να λάβουν έκτακτα μέτρα, εγκαταλείποντας τις πολιτικές λιτότητας, που ενδέχεται να χειροτερεύσουν την κατάσταση. Σε εποχές απελπισίας απαιτείται η λήψη μέτρων απελπισίας, υποστηρίζουν και προτείνουν μεταξύ άλλων και το «κούρεμα» του χρέους ορισμένων κρατών...

Πηγή: kathimerini.gr

9