Το προ Μνημονίου επαχθέστατο χρέος

Του Μπαμπη Παπαδημητριου

Το 1974, όταν κατάρρευσε η δικτατορία, το δημόσιο χρέος αντιστοιχούσε στο 21% του ΑΕΠ, αν και ήταν μόλις 400 εκατομμύρια ευρώ. Το 1980 αναλογούσε στο 22,5% του ΑΕΠ και στη δεκαετία εκείνη εικοσαπλασιάστηκε, με αποτέλεσμα να αναλογεί στο 72% του ΑΕΠ. Τα πραγματικά κρατικά χρέη ήσαν πολύ μεγαλύτερα. Το κράτος είχε εγγυηθεί τεράστια δάνεια των ΔΕΚΟ, που προστέθηκαν στο δημόσιο χρέος. Με παρέμβαση του κομματικού κράτους, υπό τη συνεχή πίεση των συνδικαλιστών και των τοπικών βουλευτών, τα χρέη πάμπολλων ιδιωτικών εταιρειών κυρίως στις μεγάλες τράπεζες (υπό κρατικό έλεγχο κι αυτές!) διαγράφηκαν και, τελικά, προστέθηκαν στην πλάτη του φορολογουμένου.

Στα τέλη εκείνης της δεκαετίας και στις αρχές της δεκαετίας του ‘90, καθώς μάλιστα υιοθετούντο οι προβλέψεις της Επιτροπής Καρατζά για την απελευθέρωση του τραπεζικού συστήματος, το κράτος υποχρεώθηκε να κάνει δύο πράγματα. Το πρώτο ήταν να πληρώσει επιτόκια αγοράς, υψηλότερα δηλαδή από τον πολύ υψηλό πληθωρισμό, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν ευκαιρίες εύκολου πλουτισμού, αφού τα δωδεκάμηνα έντοκα γραμμάτια προσέφεραν αποδόσεις που ξεπερνούσαν το 20%.

Το δεύτερο ήταν ότι το κράτος δανείστηκε εντατικά, αφού κατέπεσαν όλες οι εγγυήσεις που είχε δώσει προς τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ετσι, το υπόλοιπο του χρέους ήταν 105,2 δισ. ευρώ (ή 97,5% του ΑΕΠ) το 1997, πρώτο έτος μιας πραγματικής σταθεροποίησης της οικονομίας. Το 1998 υποτιμήσαμε τη δραχμή, κλειδώσαμε την ισοτιμία με το κοινό λογιστικό νόμισμα της εποχής, το ECU, βάλαμε πλώρη για τη Ζώνη του Ευρώ και τα καταφέραμε. Μάλιστα, την περίοδο αυτή και μέχρι το 2002 πετύχαμε πρωτογενές πλεόνασμα.

Από εκεί και πέρα τα πράγματα πήγαν πολύ άσχημα. Στη δεκαετία 2003-2012 οι δαπάνες του κράτους ξεπέρασαν τα έσοδά του κατά 73 δισ. ευρώ. Επειδή όμως είχε το βάρος των παλαιότερων δανείων, τα ελλείμματα που έπρεπε να χρηματοδοτηθούν ανήλθαν σε 184 δισ., με αποτέλεσμα το χρέος να αυξηθεί ισόποσα στο σημερινό ύψος των «λίγο πάνω από τα 300 δισ.».

Οσο το μέσο κόστος εξυπηρέτησης του δημόσιου χρέους είναι μικρότερο από την ονομαστική αύξηση του ΑΕΠ, η αναλογία χρέους προς ΑΕΠ μειώνεται. Ομως, ήδη από το 2007 και μετά συνέβαινε το αντίθετο. Το «φαινόμενο της χιονοστιβάδας», όταν δηλαδή το βαρύ χρέος γίνεται βαρύτερο επειδή η οικονομία δεν καταφέρνει να δημιουργήσει επαρκείς νέους πόρους, επιταχύνθηκε το 2008, που ήταν ο πρώτος χρόνος της ήδη πενταετούς διάρκειας ύφεσης. Με άλλα λόγια, το επαχθές χρέος έδρασε σε βάρος του έθνους και του λαού, πριν η χώρα βρεθεί αντιμέτωπη με τη χρεοκοπία, δηλαδή πριν από το Μνημόνιο του Μαΐου 2010. Οι κομματικοί προπαγανδιστές πρέπει να ξανακοιτάξουν τα επιχειρήματά τους.

 

 

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

 

 

8

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του