Χαράτσι 45% από την εφορία στους Ελληνες μετανάστες

από το www.protothema.gr

του Κωστή Πλάντζου

(Δείτε ενέργεια του Συλλόγου για το συγκεκριμένο ζήτημα)

Μέσα στην οικονομική κρίση, όταν Ελληνες που ζουν στην Ελλάδα έβγαζαν λεφτά στο εξωτερικό, κάποιοι άλλοι συμπατριώτες τους μετανάστες που ζουν στα ξένα έφερναν τα λεφτά τους από το εξωτερικό στην Ελλάδα.

Το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών, όμως, που επιτρέπει να επικαλεστούν αναδρομικά «δωρεές» -παρότι απαγορεύεται από τον νόμο- όσοι πιάστηκαν από διασταυρώσεις να στέλνουν εμβάσματα στο εξωτερικό την εποχή της κρίσης, επιστρατεύει τον ίδιο ακριβώς νόμο (2238/1994) για να στερήσει από τους Ελληνες του εξωτερικού που έστελναν τα λεφτά τους στην Ελλάδα το δικαίωμα να τα δηλώσουν αναδρομικά και να αποδείξουν στην Εφορία ότι… μετανάστευσαν.

Χωρίς να εξετάζει καν την ουσία και τα πραγματικά περιστατικά, το ελληνικό κράτος αρπάζει τα μισά λεφτά απ' όσα έφερναν στην πατρίδα τα περασμένα χρόνια, παρόλο που φορολογήθηκαν ήδη στη χώρα όπου δούλευαν.

Μόνο και μόνο επειδή προτού ξενιτευτούν δεν φρόντισαν να το δηλώσουν στην Εφορία. Θεωρεί δε τόσο μεγάλο το «έγκλημά» τους το υπουργείο Οικονομικών, ώστε γι’ αυτούς εφαρμόζει αυστηρά και απαρέγκλιτα τον νόμο που προβλέπει ότι δεν εξετάζονται αναδρομικές δηλώσεις αλλαγής κατοικίας που εκπρόθεσμα καταθέτουν τώρα.

Αδιαφορώντας για τα πραγματικά περιστατικά, ζητά να πληρώσουν ως φόρο το 45% επί των χρημάτων που έφεραν, ειδάλλως να καταφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια που θα κρίνουν επί της ουσίας τις υποθέσεις τους.

Πόλεμος για τα «εμβάσματα εσωτερικού»

Μεμονωμένα τέτοια προβλήματα για τους Ελληνες κατοίκους εξωτερικού υπήρχαν ανέκαθεν, ωστόσο η νομοθεσία άλλαξε από πρόπερσι και ουσιαστικά ο… πόλεμος για τα «εμβάσματα εσωτερικού» ξεκινά τώρα.

Χιλιάδες Ελληνες που μετανάστευσαν πριν από χρόνια για να βρουν δουλειά σε άλλη χώρα συνέχισαν να έχουν ένα ενοίκιο στην Ελλάδα ή κάποιο χωράφι για να κρατούν δεσμούς με την πατρίδα και την Εφορία.

Η νομοθεσία προβλέπει ότι θα έπρεπε να είχαν κάνει δήλωση αλλαγής τόπου φορολογικής κατοικίας προτού μετοικήσουν και να ζητήσουν να υπαχθούν είτε στη ΔΟΥ Κατοίκων Εξωτερικού, αν διέμεναν στην Αττική, είτε στη ΔΟΥ της πρωτεύουσας του νομού τους, αν ζούσαν στην επαρχία.

Από τα εκατομμύρια Ελλήνων σε όλον τον κόσμο, όμως, οι περισσότεροι δεν το έχουν κάνει, είτε επειδή δεν άφησαν τίποτα πίσω που να τους συνδέει με την πατρίδα, είτε από άγνοια ή και λοιπούς άλλους λόγους. Πολλοί, όμως, εργαζόμενοι στο εξωτερικό έστελναν επί χρόνια εκατομμύρια ευρώ στη χώρα μας, σε τραπεζικούς λογαριασμούς που έχουν κάποιες φορές από κοινού με συγγενείς τους.

Ετσι, επειδή η Εφορία τους θεωρεί ακόμα κατοίκους Ελλάδας, με τις διασταυρώσεις καταθέσεων και εισοδημάτων βλέπει ότι καταθέτουν λεφτά σε τράπεζες ενώ δεν έχουν δηλώσει αντίστοιχα εισοδήματα στη χώρα μας. Ωστόσο τα λεφτά αυτά δεν κρύβονται και δίνουν «στόχο» στις ΔΟΥ και το ΣΔΟΕ να τους ελέγξουν ως φοροφυγάδες. Το υπουργείο των Οικονομικών λοιπόν στέλνει «ραβασάκια» και τους καλεί να δώσουν εξηγήσεις, αλλιώς το Δημόσιο θα κατασχέσει το 40%-45% του συνόλου των καταθέσεών τους από το 2006 (ή και νωρίτερα) μέχρι σήμερα.

«Πάρε τα λεφτά και τρέχα»

Στις περιπτώσεις Ελλήνων του εξωτερικού, όμως, αναδρομικές εξηγήσεις δεν γίνονται δεκτές. Το υπουργείο Οικονομικών τούς τιμωρεί επειδή όταν έφυγαν, για να αναζητήσουν μια καλύτερη τύχη σε άλλη χώρα, δεν το δήλωσαν στη ΔΟΥ όπου ήταν γραμμένοι.

Τους φορολογεί τώρα αναδρομικά με 40% ή 45% (ανάλογα με το ποιοι συντελεστές φόρου ίσχυαν τα προηγούμενα χρόνια) για λεφτά που δούλεψαν και φορολογήθηκαν ήδη στη χώρα όπου μετοίκησαν. Ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (Νόμος 2238/94) δένει τα χέρια των εφόρων και τους απαγορεύει να κάνουν δεκτές τις εκπρόθεσμες δηλώσεις αλλαγής της κατοικίας, αφού ορίζει ρητά:

■ Σε φόρο υπόκειται κάθε φυσικό πρόσωπο για το «παγκόσμιο εισόδημα» που αποκτά στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, «εφόσον έχει την κατοικία του στην Ελλάδα».

Ο φορολογούμενος μπορεί, για λόγους συγγνωστής πλάνης, να ανακαλέσει εν όλω ή εν μέρει τη φορολογική δήλωση, φέροντας και το βάρος της απόδειξης των πραγματικών περιστατικών που τη συνιστούν.

Ωστόσο η ανάκληση γίνεται με την υποβολή δήλωσης μέσα στο οικείο οικονομικό έτος.

■ Αν η ανακλητική δήλωση υποβληθεί σε χρόνο μεταγενέστερο του οικείου οικονομικού έτους, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ υποχρεούται να γνωστοποιήσει στον φορολογούμενο, επί αποδείξει, ότι η ανάκληση δεν γίνεται δεκτή λόγω παρόδου του οικείου οικονομικού έτους και ο φορολογούμενος μπορεί να προσφύγει μέσα σε προθεσμία 20 ημερών από την επίδοση κατά της γνωστοποίησης αυτής ενώπιον του Διοικητικού Πρωτοδικείου, το οποίο αποφαίνεται στην ουσία.

■ Ανάκληση δήλωσης με σκοπό την ανατροπή οριστικής και αμετάκλητης φορολογικής εγγραφής είναι ανεπίτρεπτη.

Μισό εκατομμύριο μέσα στην κρίση

Με τον τρόπο αυτό τιμωρούνται οι Ελληνες του εξωτερικού που μέσα στην κρίση έφεραν τα λεφτά τους στην πατρίδα. Δεκάδες περιπτώσεις παρατηρούνται ήδη στις περισσότερες ΔΟΥ της χώρας, ωστόσο το φαινόμενο απειλεί τώρα να λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας.

Ηδη εφαρμόζονται οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου που εγκαινιάζει το υπουργείο Οικονομικών. Αυτές προβλέπουν διασταύρωση των τραπεζικών καταθέσεων με τα δηλούμενα εισοδήματα. Ετσι, όλο και περισσότεροι θα στοχοποιούνται καθημερινά πλέον σαν φοροφυγάδες για τις καταθέσεις τους επειδή δεν δήλωναν εισόδημα στην Ελλάδα.

Για παράδειγμα, όπως αποκαλύπτουν έγγραφα που παρουσιάζει το «ΘΕΜΑ», μόλις την περασμένη εβδομάδα ένας κάτοικος Αγγλίας έλαβε πρόσκληση ελέγχου από το ΣΔΟΕ επειδή από το 2006 έως το 2011 που ζει στο εξωτερικό είχε ελάχιστο ή μηδενικό εισόδημα στην Ελλάδα (αφού ζούσε έξω), αλλά έστελνε σχεδόν ανελλιπώς κάθε μήνα εμβάσματα συνολικού ύψους άνω των 900.000 ευρώ σε ατομικούς ή κοινούς λογαριασμούς που τηρούσε σε ελληνικές τράπεζες.

Ειδικά από το 2009 και μετά, όταν στέρευαν από καταθέσεις οι τράπεζες στην Ελλάδα, έφερε περισσότερα από μισό εκατομμύριο ευρώ! Καθώς από το 2008 τουλάχιστον φαίνεται να είναι μόνιμος κάτοικος εξωτερικού, θέλει να κάνει εκπρόθεσμη δήλωση αλλαγής φορολογικής κατοικίας αλλά η Εφορία δεν του επιτρέπει.

Θα πάρουν τα λεφτά και θα φύγουν

Οι «λύσεις» που δίνει σε όλους αυτούς το κράτος είναι πλέον δύο: ή να προσφύγουν στα διοικητικά δικαστήρια ή, αν προλαβαίνουν, να πάρουν τα λεφτά από τη χώρα για να μη χάσουν τα μισά! Αυτό θα ήταν πλήγμα όμως για την εθνική οικονομία, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως στις χώρες της Ασίας, με στοιχεία του ΟΗΕ, περίπου 60 εκατομμύρια Ασιάτες μετανάστες εργαζόμενοι έστειλαν το 2012 υπό μορφή εμβασμάτων στις πατρίδες τους 260 δισ. δολάρια, πολλά εκ των οποίων θα κατευθυνθούν σε αποταμιεύσεις και επενδύσεις. Στην Ελλάδα όμως δεν εξετάζεται καν η ιθαγένεια.

Σε ανάλογη περίπτωση, πριν από δύο μήνες Ρουμάνος που είχε φύγει προ δεκαετίας από τη χώρα μας χωρίς να το δηλώσει στην Εφορία, δούλευε ως υπάλληλος σε υποκατάστημα ελληνικής τράπεζας στη χώρα του.

Η Εφορία μας τον φορολογούσε για όσα έβγαζε και φορολογούνταν στη Ρουμανία. Αν και προσκόμισε έγγραφα πως εργάζεται και ζει εκεί εδώ και χρόνια, η Εφορία δεν τα δέχτηκε αναδρομικά.

Δέχτηκε την αλλαγή μόνο για το 2012, επειδή δεν έχουν ακόμα υποβληθεί οι δηλώσεις Φόρου Εισοδήματος για τα περσινά εισοδήματα. Πάντως, αν και αναγνωρίζουν το πρόβλημα, στο υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν πως η παράλειψη δήλωσης αλλαγής κατοικίας δεν οφείλεται πάντα σε «αφέλεια» του φορολογουμένου.

Διαπιστώθηκαν περιπτώσεις που κάποιος ζει στην Ελλάδα αλλά εργάζεται σε θυγατρική ελληνικής εταιρείας στο εξωτερικό (π.χ. στο Ντουμπάι), οπότε πρέπει να φορολογείται στη χώρα μας. Αλλοι πάλι δεν δήλωναν τη μετοίκηση για να τύχουν φορολογικής απαλλαγής και να μην πληρώσουν φόρο μεταβίβασης α’ κατοικίας που έχουν στη χώρα μας. Το υπουργείο δεν απαντά πειστικά, όμως, γιατί στερεί τη δυνατότητα στον πολίτη να αποδείξει τα πραγματικά περιστατικά, ενώ το επιτρέπει σε όσους έβγαζαν χρήματα στο εξωτερικό.