Ασύμμετρες απώλειες...

Της Ζέζας Ζήκου

Η εντύπωση που δημιουργείται στον απλό πολίτη από την καθημερινή του πραγματικότητα, και όχι την εικονική των ΜΜΕ, είναι ότι οι χώρες των Μνημονίων βρίσκονται στον προθάλαμο της πτώχευσης. Το «ροκ του μέλλοντός μας» έχει μετεξελιχθεί σε στροβιλισμό βαλς. Ετσι, όλοι περιμένουν πότε οι χορευτές θα χάσουν την ισορροπία τους και θα πέσουν κάτω από τη ζάλη της μέθης και του χορού. Εκείνος που πρωτοείπε, όμως, τη φράση «η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει» γνώριζε τέλεια χρηματοοικονομικά. Γιατί, πράγματι, η έννοια «πτώχευση» στα οικονομικά ταυτίζεται με τον θάνατο μιας οικονομικής οντότητας (π.χ. άτομα ή επιχειρήσεις) και δεν αναφέρεται σε κράτη. Μια χώρα μπορεί να χάσει την υπόστασή της (π.χ. να υποδουλωθεί), να χάσει το παραγωγικό δυναμικό της (π.χ. μαζικοί θάνατοι ή φυσικές καταστροφές) ή να συγχωνευτεί με μιαν άλλη (π.χ. Ανατολική Γερμανία της κυρίας Μέρκελ), αλλά ποτέ δεν πεθαίνει.

Οι πολίτες όμως μιας χώρας γίνονται πτωχοί. Αυτό συμβαίνει πραγματικά αν καταστραφούν οι περιουσίες μας ή η παραγωγή μας και ονομαστικά αν η αποτίμηση αυτών των περιουσιών και αγαθών σε αγοραστική - ανταλλακτική δύναμη μεταβληθεί, γιατί πλέον η συνολική ρευστότητα δεν είναι αυτή που ήταν ώς χθες. Οσοι γνωρίζουν τον υπερπληθωρισμό της Ελλάδος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και τις αναπροσαρμογές των ισοτιμιών αντιλαμβάνονται πολύ καλά το επιχείρημα. Μεταβάλλοντας τις ισοτιμίες και τις σχετικές τιμές των αγαθών, η αγορά σε μια χώρα διορθώνει τις αποκλίσεις τιμών και αξιών και κάνει σχετικά όλους πτωχότερους με ασύμμετρες απώλειες (οι σχετικά πτωχοί γίνονται πτωχότεροι και οι σχετικά πλούσιοι πλουσιότεροι) με την εσωτερική υποτίμηση που έχει επιβληθεί με τα Μνημόνια.

Τώρα ξύπνησαν λοιπόν τρία διεθνή ινστιτούτα που υποστηρίζουν πως είναι «αναγκαίο ένα Σχέδιο Μάρσαλ για τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου».

Σε κοινή έρευνά τους, τρία διεθνούς κύρους οικονομικά ινστιτούτα, το αυστριακό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών, το προσκείμενο στα γερμανικά συνδικάτα Ινστιτούτο Μακροοικονομίας και Οικονομικής Ερευνας και το γαλλικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών, που υπάγεται στο Ινστιτούτο Πολιτικών Μελετών του Παρισιού, παρουσιάζουν μια ζοφερή εικόνα για το μεσοπρόθεσμο μέλλον της Ευρωζώνης.

Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι ο μέσος όρος ανεργίας θα ανέλθει στο 12,1%, ενώ στις χώρες της νότιας Ευρώπης είναι αισθητά υψηλότερη και αντιστοιχεί σε οικονομική ύφεση. Στην Ελλάδα και την Ισπανία, μάλιστα, το ποσοστό των ανθρώπων χωρίς εργασία είναι υψηλότερο από ό,τι το 1933 στις χώρες που πλήττονταν τότε περισσότερο από την παγκόσμια οικονομική κρίση, δηλαδή τη Γερμανία και τις ΗΠΑ.

Στην πρόγνωσή τους, τα τρία ινστιτούτα αναφέρουν ότι οι χώρες της Ευρωζώνης που βρίσκονται σε κρίση, όπως επίσης και η Ολλανδία, κινούνται προς έναν αποπληθωρισμό, η ζήτηση μειώνεται τόσο δραστικά, ώστε να υπάρχει πτώση στις τιμές προϊόντων και υπηρεσιών, κάτι που καθιστά σχεδόν αδύνατη μια μείωση του δημόσιου και ιδιωτικού χρέους. Προβλέπουν, ακόμη, πως παρ’ όλες τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης, το δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη θα αυξάνεται περαιτέρω, από 91% κατά μέσο όρο το 2012 σε 95% το 2017.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, μια εξαιρετική κατάσταση όπως αυτή στην Ευρωζώνη -και ιδιαίτερα στις νοτιοευρωπαϊκές χώρες της- απαιτεί εξαιρετικά μέτρα, και ως τέτοια, οι ίδιοι ανέπτυξαν δύο σενάρια για την αλλαγή κατεύθυνσης στην πολιτική.

Το πρώτο σενάριο είναι ένα Σχέδιο Μάρσαλ, στο πλαίσιο του οποίου η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία και η Ιταλία θα λάβουν μέχρι το 2017 χρηματοδότηση από τα κοινοτικά ταμεία ύψους 1% του εκάστοτε ΑΕΠ, με την οποία θα ενισχυθούν οι επενδύσεις σε αυτές τις χώρες. Επιπλέον, στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου θα σταθεροποιηθούν τα μακροπρόθεσμα επιτόκια για κρατικά ομόλογα στο 2%, κάτι που θα ελάφρυνε μαζικά το χρέος τους.

Το δεύτερο σενάριο των ερευνητών, με την επωνυμία «New Deal», λαμβάνει ως δεδομένη την εφαρμογή του Σχεδίου Μάρσαλ με μια επιπλέον διεύρυνση από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης της ζήτησης (επενδύσεις και κατανάλωση) κατά 1% ετησίως, ούτως ώστε έως το 2017 να έχει αυξηθεί η ζήτηση κατά συνολικά 5% του ΑΕΠ. Αυτή η ώθηση της «επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής», όπως χαρακτηρίζεται, θα χρηματοδοτηθεί από τα ίδια τα κράτη και θα επιβαρύνει τους προϋπολογισμούς τους. Για την υλοποίηση αυτών των μέτρων, οι ερευνητές των τριών ινστιτούτων προτείνουν για ακόμη μία φορά την ίδρυση ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου, ενός ταμείου απόσβεσης χρέους και την έκδοση ευρωομολόγων – με την απόσβεση του χρέους να γίνεται από τα έσοδα του φόρου στις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές.

 

 

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

 

 

 

8

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του