Προβλέψεις για πτώση στην αγορά ακινήτων και το 2013

Ομόφωνη είναι η εκτίμηση μεταξύ όλων των φορέων της αγοράς ακινήτων, ότι και το 2013 θα διατηρηθεί η πτωτική πορεία τιμών, αγοραπωλησιών, ζήτησης και οικοδομικής δραστηριότητας, καθώς η υφεσιακή πορεία της οικονομίας, η πτώση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών και η υψηλή ανεργία αλλά και η εργασιακή ανασφάλεια, συνθέτουν μια λίαν αρνητική εικόνα, δυσκολεύοντας τις προοπτικές ανάκαμψης της αγοράς ακινήτων. Οπως έχει αποδειχθεί σε αντίστοιχες περιπτώσεις παγκοσμίως, η εκάστοτε πορεία της αγοράς κατοικίας είναι ευθέως συνδεδεμένη με την πορεία της οικονομίας κάθε χώρας, αλλά και τις συνθήκες που επικρατούν στον κλάδο της στεγαστικής πίστης (π.χ. ύψος επιτοκίων, ρευστότητα).
Τα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί σήμερα καθιστούν τη βελτίωση των προοπτικών της αγοράς κατοικίας εξαιρετικά δύσκολη, καθώς, όπως σημειώνουν εκπρόσωποι του κλάδου, απαιτείται η οικονομική ανάταση της χώρας σε βάθος χρόνου, προκειμένου να αυξηθεί η ζήτηση στην αγορά κατοικίας, που με τη σειρά της θα σταθεροποιήσει τις τιμές.
Τα παραπάνω έχει επισημάνει και η Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ), με την τελευταία της εκτίμηση, όπως αυτή προκύπτει από την Ενδιάμεση Εκθεση για τη Νομισματική Πολιτική, να κάνει λόγο για πιθανή διατήρηση των πτωτικών πιέσεων στις τιμές και κατά τα επόμενα τρίμηνα, «με περιορισμένο ωστόσο τον κίνδυνο απότομης μεταβολής τους». Κατά την ΤτΕ πάντως, μετά την πτώση ύψους μέχρι και 28,2%, που έχουν καταγράψει οι τιμές των κατοικιών την περίοδο από το τρίτο τρίμηνο του 2008 μέχρι και το τρίτο τρίμηνο του 2012, «η ελληνική αγορά ακινήτων πιθανότατα δεν παρουσιάζει χαρακτηριστικά σημαντικής υπερτίμησης». Η Θεσσαλονίκη έχει πληγεί περισσότερο, με τη μείωση να διαμορφώνεται σε 28,2%, ενώ η αγορά της Αθήνας έχει υποχωρήσει κατά σχεδόν 24% την ίδια περίοδο. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε η ΤτΕ σε πρόσφατο συνέδριο και αφορούν σε έρευνα με τη συμμετοχή μεγάλων μεσιτικών γραφείων, το 50% των ερωτηθέντων αναμένει περαιτέρω μείωση των τιμών τους επόμενους τρεις μήνες.
Νέα μείωση
Αντίστοιχα, μόλις το 25% θεωρεί πως οι τιμές είναι πλέον χαμηλές, δείγμα της αποκλιμάκωσης που θα πρέπει να επέλθει στις τιμές πώλησης, προκειμένου να εναρμονιστούν με τα νέα οικονομικά δεδομένα των νοικοκυριών της χώρας. Σύμφωνα πάντως με τον κ. Μπάμπη Χαραλαμπόπουλο, ορκωτό εκτιμητή και πρόεδρο του ΕΛΙΕ (Ελληνικό Ινστιτούτο Εκτιμητικής), «οι τιμές των κατοικιών θα εξακολουθήσουν να μειώνονται και το 2013, με βασικότερες αιτίες τις οικονομικές δυσκολίες των νοικοκυριών, την ισχνή δανειοδότηση από τις τράπεζες και την υψηλή φορολογία ακινήτων. Οσον αφορά το ποσοστό της μείωσης, είναι εξαιρετικά δύσκολο να προβλεφθεί με ακρίβεια, ωστόσο εκτιμώ ότι μια περαιτέρω πτώση της τάξεως του 10% είναι μια ρεαλιστική εκτίμηση».
Σύμφωνα με τον ίδιο, τα ακίνητα που θα δεχθούν τις μεγαλύτερες πιέσεις θα είναι τα μεγάλης επιφάνειας (άνω των 80 τ.μ.), όσα βρίσκονται σε περιοχές με μεγάλο πλεόνασμα αδιάθετων κατοικιών και όσα βρίσκονται σε περιοχές με υψηλές αντικειμενικές αξίες, που πλέον είναι ο καθοριστικός παράγοντας για το ύψος της φορολογικής επιβάρυνσης. Στον αντίποδα, τα ακίνητα που θα έχουν τις μικρότερες απώλειες, είναι εκείνα στα οποία επικεντρώνεται μέχρι σήμερα ο κύριος όγκος της, ούτως ή άλλως, εξαιρετικά περιορισμένης ζήτησης. Εν ολίγοις, διαμερίσματα μικρής επιφάνειας (μέχρι 70-80 τ.μ.), κατά κανόνα μεγαλύτερης ηλικίας, τυγχάνουν της υψηλότερης αποδοχής, καθώς αφενός μεν είναι οικονομικά και προσιτά, αφετέρου δεν συνοδεύονται από μεγάλη φορολογική επιβάρυνση.
Υπολογισμοί
Σε κάθε περίπτωση, η εκτίναξη των φορολογικών εσόδων από την ακίνητη περιουσία αποτελεί σημαντικό ανασταλτικό παράγοντα, ακόμα και για όσους διαθέτουν κάποια ρευστότητα. Ταυτόχρονα, όπως σημειώνουν μεσιτικά γραφεία, η επιτυχής ολοκλήρωση της διαδικασίας ανακεφαλαιοποίησης του τραπεζικού συστήματος δεν θα διαφοροποιήσει ιδιαίτερα τη σημερινή εικόνα της αγοράς στεγαστικών δανείων. Εκτιμάται ότι ακόμα και μετά την τόνωση της ρευστότητάς τους, οι τράπεζες θα συνεχίσουν να εφαρμόζουν εξαιρετικά απαιτητικά κριτήρια για τη χορήγηση στεγαστικών δανείων, τα οποία ελάχιστοι πολίτες είναι σε θέση σήμερα να καλύψουν, ιδίως μετά τη σημαντική μείωση των εσόδων τους. Αυτό σημαίνει ότι οι αγοραπωλησίες θα παραμείνουν στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών. Κατά το φετινό εννεάμηνο, οι αγοραπωλησίες που έγιναν με τη μεσολάβηση του τραπεζικού συστήματος δεν ξεπέρασαν τα 17.600 ακίνητα, σημειώνοντας πτώση που προσεγγίζει το 50% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο, ενώ μόλις το 2010, οι συνολικές συναλλαγές είχαν ανέλθει σε 74.500.
Tου Νικου Χ. Ρουσανογλου
Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
7
Σχολιάστε το άρθρο