Εμπιστοσύνη εν τη ενώσει

Η κρίση εμπιστοσύνης που βιώνουν οι Ελληνες αυτόν τον καιρό οφείλεται στις συνέπειες της απότομης προσαρμογής μας στην πραγματικότητα ύστερα από δεκαετίες αυταπάτης και παράλληλα αντανακλά και μια γενικότερη ανασφάλεια σε όλο τον κόσμο. Δεν υπάρχει ούτε χώρα ούτε περιοχή του κόσμου όπου δεν αναρωτιούνται οι ηγέτες τους πώς θα αναμορφώσουν την οικονομία ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών. Η επιτυχία της Ελλάδας θα κριθεί και από τις προσπάθειες που θα κάνουν οι πολίτες της και από τις εξελίξεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Η Ευρώπη πρέπει να βρει πώς θα χρηματοδοτεί ένα σύστημα κοινωνικής ασφάλισης που αντιστοιχεί στο 50% αυτών των παροχών στον κόσμο. Οι ΗΠΑ έχουν να αντιμετωπίσουν τεράστιο δημόσιο χρέος και τις διευρυνόμενες ανισότητες των πολιτών. Η Κίνα αναζητεί τρόπους να εξομαλύνει τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα σε αυτούς που συμμετέχουν στο οικονομικό της θαύμα και αυτούς που μένουν απ’ έξω. Σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, η οικονομική ανάπτυξη δεν συνοδεύεται από την αντίστοιχη πολιτική συμμετοχή των πολιτών και από δίκαιη μοιρασιά του πλούτου. Παντού, το ζητούμενο είναι οικονομική ανάπτυξη, πολιτική συμμετοχή και κοινωνική ευημερία. Κάποιοι λαοί ανεβαίνουν τη σκάλα· άλλοι, όπως οι Ελληνες, πρέπει να εξοικειωθούν με κάτι πολύ πιο δύσκολο - την ιδέα ότι θα κατέβουν μερικά σκαλιά.

Για τους Ευρωπαίους, η Ευρώπη βρίσκεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα, κυρίως ως γεωγραφική έννοια αλλά και όσον αφορά την οικονομία και την πολιτική. Για τους γίγαντες της Ανατολής και της Δύσης, όμως, είναι ζήτημα επιλογής αν θα βλέπουν την Ευρώπη ως ενδιάμεσο κρίκο ή αν θα στραφούν αλλιώς και θα έχουν μόνο τον Ειρηνικό Ωκεανό μεταξύ τους. Προς το παρόν, παρότι το πρώτο ταξίδι του προέδρου Ομπάμα μετά την επανεκλογή του ήταν στην Απω Ανατολή, η συζήτηση για πιθανή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ενωσης δείχνει ότι η κρίση που αντιμετωπίζουν και οι δύο απαιτεί στενότερες σχέσεις. Μαζί, ΗΠΑ και Ε.Ε. καλύπτουν τη μισή παραγωγή του κόσμου και διακινούν το ένα τρίτο του εμπορίου. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μια συμφωνία θα αύξανε το ΑΕΠ της Ε.Ε. μόνο κατά 0,52% (ή 122 δισ. ευρώ) ετησίως.

Αλλά και η Κίνα θα ήθελε βελτίωση των ήδη καλών σχέσεων με την Ευρώπη. Χωριστά, πολλές χώρες (όπως η Γερμανία αλλά και η Ελλάδα) διατηρούν καλές εμπορικές και πολιτικές σχέσεις με την Κίνα. Για παράδειγμα, το ένα τρίτο των γερμανικών αυτοκινήτων που παράγονται πωλούνται στην Κίνα. Κινέζοι αξιωματούχοι, όμως, δεν μπορούν να καταλάβουν γιατί δυσκολεύονται να συνεννοηθούν με την Ευρωπαϊκή Ενωση σε κεντρικό επίπεδο – με την Επιτροπή και άλλους θεσμούς. «Για εμάς είναι σημαντικό ο κόσμος να είναι πολυπολικός», είπε ένας ανώτατος σύμβουλος διεθνών σχέσεων της κινεζικής κυβέρνησης, ο οποίος επισκέφθηκε την Αθήνα αυτές τις μέρες. «Για να συμβεί αυτό, η Ευρώπη πρέπει να φανεί ότι είναι ενωμένη, ότι είναι ένας ισχυρός πόλος».

Βεβαίως, συμφέρει το Πεκίνο, για δικούς του λόγους, να μπορεί να συναλλάσσεται με μια δυνατή Ευρώπη πάνω στη διεθνή σκακιέρα. Αλλά η απορία για την απροθυμία της Ε.Ε. να λειτουργήσει ως αυτό που είναι –η μεγαλύτερη οικονομική ζώνη του κόσμου, με 500 εκατομμύρια πολίτες– είναι εύλογη και για εμάς τους Ευρωπαίους. Είναι κατανοητό ότι εθνικές κυβερνήσεις δυσκολεύονται να παραδώσουν μεγάλο μέρος της κυριαρχίας τους σε μια κεντρική εξουσία. Αλλά είναι εξίσου εμφανές ότι στον κόσμο που διαμορφώνεται, η εθνική κυριαρχία όπως τη γνωρίζαμε είναι μια ανάμνηση, μια αυταπάτη. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα, η οποία βασίζεται στη βοήθεια των εταίρων της για να στέκει, αλλά και οι ισχυρότερες ευρωπαϊκές χώρες θα δυσκολεύονταν να αντέξουν τις οικονομικές, εμπορικές, νομισματικές και πολιτικές φουρτούνες της παγκοσμιοποίησης.

Η περαιτέρω ενοποίηση της Ευρώπης είναι μονόδρομος. Και όπως η κρίση αναγκάζει τους Ελληνες να δουν τον κόσμο αλλιώς, είναι καιρός να το καταλάβουν και οι ιθύνοντες και των ισχυρότερων χωρών. Ας μην περιμένουν και εκείνοι να βρεθούν σε αδιέξοδο πριν αναζητήσουν την ασφάλεια της ένωσης. Ας προχωρήσουν στην τραπεζική και δημοσιονομική ένωση, ας θεσπίσουν μέτρα κοινωνικής ασφάλειας για όλους τους πολίτες, ας δουν ότι τα αγαθά που χαίρονται ως κάτοικοι της δικής τους χώρας εξασφαλίζονται μόνο από τη συμμετοχή στην ένωση. Μόνο τότε, αισθανόμενοι μια ασφάλεια που σήμερα λείπει, οι πολίτες θα αποδεχθούν τις δυσκολίες της προσαρμογής στον νέο κόσμο.

 

Tου Νικου Κωνστανταρα

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

 

 

6

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του