Οι έξι “πληγές” του φοροεισπρακτικού μηχανισμού

Άμεσα αντιμέτωπο με τις έξι «πληγές» του σκέλους των εσόδων του προϋπολογισμού και του φοροεισπρακτικού μηχανισμού θα έρθει αντιμέτωπο το νέο οικονομικό επιτελείο. Πρόκειται για προβλήματα που, λόγω και της παρατεταμένης εκλογικής διαδικασίας στη χώρα, συνεχώς εντείνονται και η άμεση αντιμετώπισή τους θα αποτελέσει την πρώτη προτεραιότητα τόσο του νέου υπουργού Οικονομικών κ. Βασίλη Ράπανου όσο και του υφυπουργού Οικονομικών αρμόδιου για τα έσοδα κ. Γιώργου Μαυραγάνη.

Ας απαριθμήσουμε όμως τα προβλήματα με τα οποία θα έρθει αντιμέτωπο το οικονομικό επιτελείο:

1. Διαρκώς μειούμενα φορολογικά έσοδα. Η εντεινόμενη ύφεση της ελληνικής οικονομίας έχει επιφέρει καίριο πλήγμα στα φορολογικά έσοδα. Το πρώτο 5μηνο του έτους το σκέλος των εσόδων των που προϋπολογισμού παρουσιάζει μια μαύρη τρύπα ύψους περίπου 700 εκατ. ευρώ. Σημαντικός παράγοντας πίσω από αυτήν την αρνητική εξέλιξη είναι οι μειωμένες εισπράξεις από τους φόρους κατανάλωσης και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή.

2. Aλματώδης αύξηση των ληξιπρόθεσμων χρεών των φορολογούμενων προς το δημόσιο. Τα ληξιπρόθεσμα χρέη αυξάνονται με αλματώδη ρυθμό λόγω της εισοδηματικής πίεσης την οποία αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά σε συνδυασμό με την υπερφορολόγησή τους. Τους επόμενους μήνες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις υπηρεσιακών παραγόντων του υπουργείου Οικονομικών, υπάρχει κίνδυνος δημιουργίας μιας νέας μεγάλης «τρύπας» στα έσοδα από φορολογούμενους που από ανάγκη θα επιλέξουν να αναβάλουν την πληρωμή των φόρων. Να σημειωθεί ότι μόνο από την εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος, ο προϋπολογισμό προβλέπει πρόσθετα έσοδα ύψους 4 δισ. ευρώ.

3. Ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός είναι οργανωτικά απηρχαιωμένος. Η διάρθρωση των φορολογικών υπηρεσιών έχει γίνει με βάση τις συνθήκες της δεκαετίας του ‘70 και ‘80 όταν δεν υπήρχε υποδομή πληροφορικής. Οι εφορίες είναι 259 και μεγάλο μέρος του προσωπικού απασχολείται σε γραφειοκρατικές εργασίες αντί για τη διενέργεια φορολογικών ελέγχων. Η προσπάθεια που έχει ξεκινήσει με την κατάργηση και συγχώνευση εφοριών αντί να επιταχύνει το φοροεισπρακτικό έργο, του έχει δημιουργήσει μεγάλα οργανωτικά προβλήματα που εντείνονται από τη μείωση του προσωπικού τα τελευταία δυο έτη λόγω του κύματος συνταξιοδοτήσεων που εκδηλώθηκε.

4. Εκτεταμένη φοροδιαφυγή. Η φοροδιαφυγή ενδημεί στο ελληνικό φορολογικό σύστημα και παρά τις μεγαλόπνοες διακηρύξεις των τελευταίων τουλάχιστον 30 ετών, παραμένει παρούσα στην ελληνική οικονομία με το μέγεθος των εισοδημάτων που δεν φορολογούνται να αγγίξει το ιλιγγιώδες 30% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Τα τελευταία δυο χρόνια σε συνεργασία με την τρόικα εκπονήθηκε ένα σχέδιο καταπολέμησης της φοροδιαφυγής. Μένει να δούμε αν θα επικαιροποιηθεί και πως θα εφαρμοστεί.

5. Γραφειοκρατία και πολυπλοκότητα της φορολογικής νομοθεσίας η οποία αφήνει περιθώρια για «συναλλαγές» και διαφθορά στο φοροελεγκτικό μηχανισμό.

6. Δυσαρεστημένο προσωπικό των φορολογικών και φοροεισπρακτικών υπηρεσιών λόγω της σημαντικής μείωσης των αποδοχών τους (έως και 50%) στο πλαίσιο της εφαρμογής του ενιαίου μισθολογίου.

Ο κ. Ράπανος έχει ασχοληθεί σοβαρά στο παρελθόν με το φορολογικό αντικείμενο από τεχνοκρατική σκοπιά (μελετητής του ΚΕΠΕ, πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων κ.ά.) ενώ ο κ. Μαυραγάνης είναι ειδικευμένος σε νομικά θέματα που αφορούν στη φορολογία και είναι στέλεχος με αρμοδιότητα τα φορολογικά θέματα σε πολυεθνικό οίκο συμβούλων. Στο πεδίο της βελτίωσης των δημοσίων εσόδων θα κριθεί και το μεγαλύτερο μέρος της μάχης που θα δοθεί τους επόμενους μήνες για την δημοσιονομική εξυγίανση.

Του Σπύρου Δημητρέλη

Πηγή: capital.gr

5