Νίκη του Ολάντ: αλλαγή στην Ευρώπη

Άρθρο του Μαρτιν Σουλτζ * όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την Τρίτη 8 Μαΐου 2012.

Σπάνια, εκλογική αναμέτρηση είχε τέτοια απήχηση στην ευρωπαϊκή ήπειρο όσο οι γαλλικές προεδρικές εκλογές, δημιουργώντας προσδοκίες για μια γνήσια πολιτική μεταβολή. Είναι αξιοπρόσεκτο ότι από την κρίση αναδύεται ένας νέος ευρωπαϊκός δήμος και μια νέα ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα. Τα σφάλματα ενός κράτους μπορεί να απειλήσουν το σύνολο της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά μόνο πολλά κράτη μαζί μπορούν, συνεργαζόμενα, να φέρουν λύσεις.

Η νίκη του Φρανσουά Ολάντ προσφέρει μια καινούργια ευκαιρία για την Ευρωπαϊκή Ενωση. Το τέλος του διευθυντηρίου Μερκοζί πρέπει να θάψει οριστικά την προσέγγιση που βασίζεται μονόπλευρα στη λιτότητα, με αποτέλεσμα να καταστρέφει οικονομίες και να διχάζει την Ευρωπαϊκή Ενωση. Η προσέγγιση του νέου Γάλλου προέδρου δεν πρέπει να ανησυχεί κανέναν, των χρηματοπιστωτικών αγορών μη εξαιρουμένων. Το αντίθετο μάλιστα.

Τα σχέδια του Ολάντ για μια πρωτοβουλία ανάπτυξης βρίσκει πρόσφορο έδαφος, ιδίως στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο έχει επανειλημμένως ζητήσει τέτοια μέτρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται ένα «σύμφωνο ανάπτυξης» που πρόκειται να συζητηθεί από τους ηγέτες της Ε.Ε. τον Ιούνιο. Η Ευρώπη χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης για να αποφύγει τη δίνη της οικονομικής ύφεσης, της αυξανόμενης ανεργίας και των εξασθενημένων τραπεζικών συστημάτων.

Αυτό το σύμφωνο ανάπτυξης μπορεί να χρηματοδοτηθεί σωστά είτε από νέες πηγές εσόδων, όπως ο φόρος χρηματοπιστωτικών συναλλαγών και τα κοινά ομόλογα έργου για επενδύσεις σε υποδομές, είτε με τον περιορισμό της φοροδιαφυγής και της φορολογικής απάτης, καθώς και με την εξάλειψη των φορολογικών παραδείσων και την αποτελεσματικότερη και ευφυέστερη χρήση των διαρθρωτικών ταμείων.

Το νέο ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης δεν θα αφορά στην εκτύπωση χρήματος. Η δημοσιονομική πειθαρχία παραμένει ουσιαστική, όπως και οι εις βάθος διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Οι αυστηρότερες ρυθμίσεις πρέπει να αποθαρρύνουν τη συλλογική απληστία και να εξαλείψουν τα ανεύθυνα χρηματοπιστωτικά προϊόντα.

Τι πρέπει να γίνει; Εν πρώτοις, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στις στοχευμένες επενδύσεις. Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) θα ήταν το κατάλληλο όχημα για την ενθάρρυνση της χρηματοδότησης μεγάλων έργων υποδομών, για παράδειγμα σε σχέση με την ενέργεια. Η χρηματοδότηση των επενδύσεων θα προέλθει από νέα ομόλογα έργου. Μακροπρόθεσμα θα μπορούσαμε να επανεξετάσουμε και την ιδέα των κοινών ευρωομολόγων.

Ο προσανατολισμός των διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε. προς την καινοτομία είναι σημαντικός, με δεδομένο ότι οι δαπάνες για την έρευνα και ανάπτυξη είναι ανησυχητικά χαμηλές σε σύγκριση με αυτές των διεθνών εταίρων μας. Δεν πρέπει να παραμείνει ταμπού η θεμελιώδης αναθεώρηση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ). Οπως έχει τώρα, δεν εξασφαλίζει βιώσιμη γεωργία ούτε αξιοπρεπές εισόδημα για όλους τους γεωργούς. Αναμφίβολα επίκεινται σκληρές διαπραγματεύσεις με τη συμμετοχή του νέου Γάλλου προέδρου.

Κατά δεύτερον, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους νέους. Η ανεργία στην Ευρωζώνη βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που εισήχθη το νέο νόμισμα, στο 10,9%. Κινδυνεύουμε να δημιουργήσουμε μία χαμένη γενιά, η οποία θα μπορούσε να καταστρέψει τον κοινωνικό ιστό και τη σταθερότητα της Ευρώπης. Οι επενδύσεις για τη χρηματοδότηση της επαγγελματικής κατάρτισης, τη βελτίωση των εκπαιδευτικών ευκαιριών και, το σημαντικότερο, την προσφορά κινήτρων στους εργοδότες για να προσλαμβάνουν νέους είναι χρήματα που δεν πάνε χαμένα.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προσφέρει στις τράπεζες δάνεια με ευνοϊκό επιτόκιο. Αυτό το χρήμα πρέπει να μεταφραστεί σε δάνεια προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το αίμα ζωής της ευρωπαϊκής οικονομίας. Η Ε.Ε. χρειάζεται επίσης κοινές πρωτοβουλίες για να ξεριζώσει τη φοροδιαφυγή και τους φορολογικούς παραδείσους αντί για αποσπασματικές διμερείς συμφωνίες.

Κατά τρίτον, τα κράτη–μέλη δεν πρέπει να προβούν αδιακρίτως σε περικοπές του προϋπολογισμού της Ε.Ε. κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για το μακροπρόθεσμο σχέδιο δαπανών της Ε.Ε. για την περίοδο 2014–2020, με σκοπό να αποκομίσουν άκριτα βραχυπρόθεσμα λαϊκιστικά οφέλη. Αν σκεφτόμαστε σοβαρά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο ανάπτυξης, πρέπει να εξασφαλίσουμε τα αναγκαία μέσα. Ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. είναι ένα επενδυτικό όχημα που προάγει την οικονομική μεγέθυνση και δημιουργεί απασχόληση, λειτουργεί ως μοχλός επενδύσεων, επιτρέπει τη δημιουργία οικονομιών κλίμακας, και δεν μπορεί να παρουσιάσει έλλειμμα.

Η Ευρώπη μπορεί να αναδειχθεί δυνατότερη από την παρούσα οικονομική κρίση. Το ευρώ ενώνει τους λαούς της Ευρώπης. Ο εγωισμός ορισμένων κρατών–μελών, η ανικανότητα ορισμένων ηγετών και η έλλειψη αλληλοκατανόησης μετατρέπουν το ευρώ σε σύμβολο διαίρεσης, απειλώντας το ευρωπαϊκό εγχείρημα. Χρειαζόμαστε αλληλεγγύη, ευθύνη, όραμα, ηγεσία και, το σημαντικότερο, ενότητα. Αντιθέτως, η αυξανόμενη φτώχεια μπορεί να βγάλει στην επιφάνεια ό,τι χειρότερο έχει ο άνθρωπος, προκαλώντας ξενοφοβία και ρατσισμό, που απειλούν τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της Ε.Ε. Ας είμαστε αισιόδοξοι! Δεν είναι ακόμη αργά. Η Ευρώπη αλλάζει, επιτέλους, πορεία.

* Ο κ. Μάρτιν Σουλτζ είναι πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

5

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του