Οι επιπτώσεις στην Ελλάδα και τα νέα μέτρα 11,5 δισ.

Άρθρο του Βασιλη Zηρα όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την Κυριακή 22 Απριλίου 2012.

Σε ένα επιδεινούμενο ευρωπαϊκό περιβάλλον, με την κρίση να απειλεί ακόμη και τον πυρήνα της Ευρωζώνης, η Ελλάδα και η κυβέρνηση που θα προκύψει -εάν προκύψει- από τις επικείμενες εκλογές θα βρεθούν αντιμέτωπες με ισχυρότατες εξωτερικές πιέσεις προκειμένου να υλοποιήσουν το νέο Μνημόνιο.

Η διογκούμενη αμφισβήτηση της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας ως μέσον αντιμετώπισης της ευρωπαϊκής κρίσης ή και η μερική αλλαγή του συσχετισμού δυνάμεων στην Ευρώπη (με την πιθανή εκλογική νίκη των Σοσιαλιστών στη Γαλλία) αφορά ενδεχομένως όλους τους άλλους, εκτός από την Ελλάδα.

Ακόμη κι αν όλα αυτά οδηγήσουν απλώς σε μερική χαλάρωση των αυστηρών δημοσιονομικών κανόνων, προκειμένου να πάρουν μια αναπτυξιακή ανάσα οι ευρωπαϊκές οικονομίες, η χώρα μας δεν μπορεί να τρέφει μεγάλες προσδοκίες.

Με δεδομένο ότι οι πόρτες των αγορών παραμένουν ερμητικά κλειστές, ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή στην Ελλάδα προϋποθέτει αλλαγή του συμφωνηθέντος χρηματοδοτικού πακέτου από τους εταίρους. Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, η ανακεφαλαιοποίηση και η αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος δεν θα απορροφήσει το σύνολο των κονδυλίων που έχουν διατεθεί προς αυτόν τον σκοπό. Επίσης, το ΔΝΤ έχει ανακοινώσει ότι θα διαθέσει 8 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών αναγκών για το 2015, ενώ το Μνημόνιο προβλέπει πως σε περίπτωση μεγαλύτερης ύφεσης μπορεί να παραταθεί η περίοδος δημοσιονομικής προσαρμογής κατά ένα έτος. Το ερώτημα είναι εάν θα δεχθούν κάτι τέτοιο οι εταίροι. Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Με εξαίρεση ίσως τη Γερμανία, οι βασικοί χρηματοδότες των ευρωπαϊκών μηχανισμών διάσωσης (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία) υποχρεώνονται σε μικρότερη ή μεγαλύτερη περιστολή των δημοσίων δαπανών τους. Κατά συνέπειαν, θα είναι δύσκολο να πείσουν τους ψηφοφόρους τους να αυξήσουν τη βοήθεια προς την Ελλάδα. Επιπλέον, το δεύτερο πακέτο στήριξης και το «κούρεμα» του χρέους συνιστούν μια μορφή δημοσιονομικής χαλάρωσης, υπό την έννοια ότι η χώρα απηλλάγη από ένα μέρος των ετήσιων δαπανών για τόκους και πήρε χρόνο για να θεραπεύσει τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες. Επίσης, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει αποφασιστικά τις διαρθρωτικές αλλαγές και την προσαρμογή για να πείσει ότι δεν είναι ένα βαρέλι δίχως πάτο και για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση.

Βέβαια, σύμφωνα με μια άλλη ανάγνωση, η επέκταση της κρίσης στην Ισπανία, στην Ιταλία ή στη Γαλλία αφ' ενός μεν καταρρίπτει την άποψη ότι η Ελλάδα είναι εξαιρετική περίπτωση, αφ' ετέρου δε ενισχύει τα επιχειρήματα υπέρ μιας νέας αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης και μιας συνολικότερης και αποτελεσματικότερης ευρωπαϊκής απάντησης, με διεύρυνση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και έκδοση ευρωομολόγου. Ολα δείχνουν ότι η Ευρωζώνη θα κληθεί αργά ή γρήγορα να επιλέξει μεταξύ αυτού ή της διάλυσης. Ωστόσο, είναι προφανές ότι, προς το παρόν, οι συνθήκες δεν είναι ώριμες για κάτι τέτοιο και δεν αποτελεί διέξοδο για την Ελλάδα βραχυπρόθεσμα.

Σε αυτό το ευρωπαϊκό περιβάλλον και με τις οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στο εσωτερικό να επιδεινώνονται εξαιτίας της βαθιάς και πολυετούς ύφεσης, η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να καταρτίσει έστω και στα χαρτιά ένα νέο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Πολιτικής και να προσδιορίσει περικοπές δαπανών τουλάχιστον 11,5 δισ. ευρώ, για τη διετία 2013 - 2014. Το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών παρέδωσε την περασμένη εβδομάδα στον υπουργό Οικονομικών κ. Φίλιππο Σαχινίδη τη μελέτη με την ανάλυση των δημοσίων δαπανών. Τα στοιχεία θα παραδοθούν στον επόμενο υπουργό Οικονομικών, καθώς τα κόμματα που στηρίζουν τη σημερινή κυβέρνηση συνεργασίας εμφανίζονται απρόθυμα να μπουν σε μια διαδικασία επεξεργασίας προτάσεων για ούτως ή άλλως επώδυνα μέτρα, κατά την προεκλογική περίοδο. Ωστόσο, σύμφωνα με στελέχη του Γενικού Λογιστηρίου που είχαν αναλάβει την προεργασία του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ταυτοποιηθούν μέτρα περικοπής δαπανών 11,5 δισ. ευρώ, χωρίς οριζόντιες περικοπές μισθών, συντάξεων και προνοιακών μεταβιβάσεων.

 

 

Το όφελος χωρίς οριζόντιες περικοπές

Αν και τα λεπτομερή στοιχεία που παρέδωσε το ΚΕΠΕ δεν έχουν ακόμη αναλυθεί, από την επεξεργασία των βασικών κατηγοριών δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού προκύπτει ότι χωρίς οριζόντιες περικοπές, μπορεί να εξοικονομηθούν 5-6 δισ. ευρώ από:

- την αφαίρεση από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων εκείνων των δαπανών που κατευθύνονται σε μισθούς

- την περαιτέρω μείωση των λειτουργικών δαπανών,

- την επίσπευση εφαρμογής της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης Λοβέρδου και ενδεχομένως νέα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μεσοπρόθεσμα,

- την επιβολή χαμηλότερου πλαφόν στις υψηλότερες συντάξεις και στο συνολικό ποσό που μπορεί να λαμβάνει κάποιος από περισσότερα του ενός ασφαλιστικά Ταμεία,

- την περικοπή των αποδοχών όσων απασχολούμενων στο Δημόσιο αμείβονται με ειδικά μισθολόγια.

Αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν ότι με τέτοια μέτρα μπορεί να καλυφθεί στην καλύτερη περίπτωση το 50% των απαιτούμενων μέτρων.

Σε ότι αφορά το κλείσιμο φορέων και την απόλυση των απασχολούμενων σε αυτούς διατυπώνονται επιφυλάξεις ως προς το δημοσιονομικό τους αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα. Οι απολύσεις λόγω της καταβολής αποζημιώσεων, επιδομάτων ανεργίας και απωλειών εσόδων από φόρους και εισφορές θα έχει αρνητική επίπτωση στον προϋπολογισμό σε πρώτη φάση και τουλάχιστον το 2013 όταν απαιτείται να εφαρμοστούν τα 7,5 περίπου δισ. ευρώ από τα 11,5 δισ. της διετίας 2013 - 2014.

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

5

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή του