Πιέσεις και αγωνία στις Βρυξέλλες

Άρθρο του Kωστα Kαρκαγιαννη όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ την Κυριακή 22 Απριλίου 2012.

Τον περασμένο Ιούλιο η Ισπανία και η Ιταλία σώθηκαν από την καταιγίδα των απαγορευτικών επιτοκίων δανεισμού χάρη στη μαζική αγορά ομολόγων που έκανε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Ακολούθησαν λίγους μήνες αργότερα οι νέες παρεμβάσεις της ΕΚΤ που προσέφερε ρευστότητα ύψους ενός τρισ. ευρώ, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου απορροφήθηκε από τις ισπανικές και ιταλικές τράπεζες. Σήμερα, μια αίσθηση deja vu επικρατεί στις Βρυξέλλες καθώς η Μαδρίτη προσπαθεί απεγνωσμένα να μειώσει το έλλειμμά της από το 8,5% του ΑΕΠ στο 5,3% εν μέσω της εντεινόμενης ύφεσης.

Η νέα ισπανική κυβέρνηση του κ. Μαριάνο Ραχόι είναι στριμωγμένη στη γωνία. Οι Βρυξέλλες και οι περισσότεροι εταίροι στην Ευρωζώνη πιέζουν για μείωση του ελλείμματος πάση θυσία προκειμένου, όπως ελπίζουν, να σταματήσει η άνοδος του ισπανικού επιτοκίου. Την ίδια ώρα πολλοί οικονομικοί αναλυτές ανησυχούν για την ύφεση στην οποία βυθίζεται η ισπανική οικονομία για δεύτερη φορά μετά το 2009. Κομισιόν και ΕΚΤ απορρίπτουν τέτοιες «αιρετικές» ανησυχίες και υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή της λιτότητας και οι διαρθρωτικές αλλαγές (κυρίως στην ισπανική αγορά εργασίας) είναι ο μόνος τρόπος προκειμένου να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη προς την ισπανική οικονομία και το επιτόκιο να υποχωρήσει σε επίπεδο που να είναι βιώσιμο. Η ύφεση όμως και η πίεση του Βερολίνου, του Παρισιού και των Βρυξελλών δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα του κ. Ραχόι. Ο ισπανικός τραπεζικός τομέας εξακολουθεί να βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού καθώς δεν έχει καταγράψει ακόμη τις ζημιές που έχει υποστεί εξαιτίας των απωλειών στην αγορά ακινήτων. Το ερώτημα που βασανίζει τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι αν οι ισπανικές τράπεζες θα αντέξουν το διπλό χτύπημα της ύφεσης και των απωλειών από τα ακίνητα. Ενας απρόσμενος σύμμαχος για τον Ισπανό πρωθυπουργό είναι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι οικονομολόγοι του οποίου τηρούν λιγότερο ορθόδοξη στάση από τους Ευρωπαίους συναδέλφους τους. Η επιβολή υπερβολικής λιτότητας δεν έχει νόημα αν καταλήγει σε σημαντική ύφεση προειδοποιεί το ΔΝΤ και την ίδια ώρα καλεί τη Μαδρίτη να ζητήσει διάσωση από το προσωρινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) ώστε να επανακεφαλαιοποιήσει τις δοκιμαζόμενες ισπανικές τράπεζες. Το EFSF μπορεί να μην έχει χρήματα προκειμένου να διασώσει ολόκληρη την Ισπανία, σίγουρα όμως μπορεί να χρηματοδοτήσει την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Το ερώτημα είναι αν ο κ. Ραχόι είναι έτοιμος να υπογράψει Μνημόνιο με τις Βρυξέλλες για χάρη των ισπανικών τραπεζών και αν το Βερολίνο είναι έτοιμο να δεχτεί αυτή τη λύση. Οσο η ισπανική οικονομία θα βυθίζεται στην ύφεση και θα χάνει τον στόχο μείωσης του ελλείμματος τόσο η πίεση για ανάληψης δράσης θα αυξάνεται.

Πηγή: ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

5