Χρηματοδότηση των Κομμάτων: Ο Σύλλογος συμβάλλει στη βελτίωση των θεσμών!

Μπορεί το έργο ανάλυσης ενός νέου και σχετικά μικρού Συλλόγου, να συμβάλει στην αλλαγή και τη βελτίωση των θεσμών ενός Κράτους;

Σαφέστατα μπορεί! Αυτό το αποδεικνύει το Υπόμνημα που κατέθεσε χθες ο Υπουργός Εσωτερικών κ. Τάσος Γιαννίτσης, προς την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, η οποία ξεκίνησε τις εργασίες της για την εξέταση και ενδεχόμενα την αναμόρφωση του νόμου για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.

Το Υπόμνημα κάνει μία σύντομη περιγραφή της εξέλιξης του θεσμού της χρηματοδότησης των κομμάτων στη χώρα μας και παράλληλα αναφέρεται στα ισχύοντα σε μερικές από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο δεύτερο μέρος του υπομνήματος, ο Υπουργός θέτει προς την Επιτροπή μία σειρά ερωτημάτων, στα οποία καλεί τα μέλη της να απαντήσουν:

Ειδικότερα, σύμφωνα με το υπόμνημα του υπουργού Εσωτερικών, τα πολιτικά κόμματα –μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνεις της Βουλής-, θα πρέπει να λάβουν αποφάσεις που έχουν σχέση με τα εξής ερωτήματα:

Γιά το ύψος της κρατικής χρηματοδότησης:

• Θα ληφθούν υπόψη οι εξαιρετικές οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα;
• Με ποιό τρόπο θα υπολογίζεται η κρατική χρηματοδότηση, ώστε τα ποσά που καταβάλλονται στα κόμματα να αντιστοιχούν στα πραγματικά και όχι στα υποθετικά τακτικά έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού, αλλά και την αλλαγή του τρόπου καταβολής από εφάπαξ στην αρχή του έτους σε τμηματική;
• Πρέπει ή όχι το ύψος της κρατικής χρηματοδότησης να συνδεθεί με το ύψος του ελλείμματος της χώρας και την πρόοδο στην αποκλιμάκωσή του;
• Η χρηματοδότηση θα είναι σε κάποια συνάρτηση με την πραγματική συμμετοχή των πολιτών στην εκλογική διαδικασία, με την έννοια αν η κρατική χρηματοδότηση θα υπολογίζεται λ.χ. με βάση τις ψήφους ενός κόμματος στις εκλογές και του ποσού χρηματοδότησης που συνεπάγεται η κάθε ψήφος, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες της ΕΕ;

Για την ιδιωτική χρηματοδότηση:

• Από ένα σημείο και πάνω, θα γίνεται με όρους διαφάνειας, ώστε τα κόμματα να μην είναι ευάλωτα σε κατηγορίες αδιαφάνειας;
• Θα συνδεθεί η ιδιωτική χρηματοδότηση με την κρατική και τον καθορισμό του ύψους της κρατικής χρηματοδότησης σε συνάρτηση με το ύψος της ιδιωτικής που τα κόμματα συγκεντρώνουν;
• Θα είναι επιτρεπτή η παροχή σε είδος και πώς αποτιμάται;
• Μπορούν τα κόμματα να έχουν έσοδα από περιουσιακά τους στοιχεία ή επιχειρηματικές δραστηριότητες;
• Πρέπει οι ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις προς τα κόμματα να τελούν σε καθεστώς φοροαπαλλαγής;
• Εξυπηρετεί πραγματικά κάτι η πλήρης απαγόρευση της χρηματοδότησης κομμάτων από νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου;

Για την διαφάνεια στη χρηματοδότηση των κομμάτων και την προβλεπόμενη ελεγκτική διαδικασία:

• Θα αλλάξει η σύνθεση της Επιτροπής Ελέγχου ώστε να αυξηθούν οι εγγυήσεις κύρους και ανεξαρτησίας της.
• Ποιά οφείλει να είναι η σύνθεση της Επιτροπής Ελέγχου που θα εξασφαλίζει κύρος και αξιοπιστία;
• Μήπως πρέπει να μειωθούν τα μη κοινοβουλευτικά στελέχη της; Ποιός ο ρόλος των δικαστών; Υπάρχει πεδίο για την αξιοποίηση προσώπων εγνωσμένου επιστημονικού ή και πολιτικού κύρους;
• Μήπως πρέπει να αλλάξει ο τρόπος λογιστικής αποτύπωσης των λογαριασμών των κομμάτων;

Για την τραπεζική δανειοδότησης των κομμάτων:

• Θα έπρεπε κατ` απόλυτο τρόπο να απαγορευθεί η τραπεζική δανειοδότηση των κομμάτων;
• Κατά πόσο μπορεί να συνεχιστεί η πρακτική της προεξόφλησης της κρατικής χρηματοδότησης μέσω της εκχώρησής της ως εγγύηση σε τράπεζες για τη σύναψη σχετικών δανείων;
• Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το μεγάλο πρόβλημα που σήμερα έχουν στη χρηματοδότησή τους τα δύο μεγάλα κόμματα λόγω των υφιστάμενων υποχρεώσεών τους προς τις τράπεζες;

Με χαρά μας διαπιστώνουμε ότι, το Υπόμνημα του κ. Γιαννίτση, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, συμπίπτει με το υλικό της μελέτης που εκπονήσαμε και ότι, πολλά από τα ερωτήματα που αυτός θέτει, συμπίπτουν με τα δικά μας. Παράλληλα, διαπιστώνουμε ότι το Υπόμνημα, στη σελίδα 25 περιλαμβάνει (αναφέροντας βέβαια και την πηγή) τον πίνακα της σελίδας 28 του βιβλίου μας, ο οποίος αναφέρεται στο κόστος χρηματοδότησης των κομμάτων ανά εκλογέα και ανά έγκυρη ψήφο.

Το γεγονός αυτό, αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα του τρόπου που θέλει να δράσει στην ελληνική κοινωνία ο νέος Σύλλογός μας.

Ο Σύλλογός μας θέλει να συμβάλλει στην αλλαγή αυτής της κοινωνίας προς το καλύτερο! Θέλει όμως να το κάνει με ήπια, νόμιμα και έξυπνα μέσα.

Ένα από τα μέσα είναι η εκπόνηση μελετών και η παροχή γνώσης προς την κοινωνία. Και μέσω αυτής της γνώσης, η κοινωνία “πιέζει” τη δημόσια διοίκηση. Αμφιβάλλει άραγε κανείς, σήμερα που το τί συμβαίνει στα υπόλοιπα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται ευρύτερα γνωστό στην ελληνική κοινωνία, ότι οι βουλευτές θα πιεστούν και ότι θα αλλάξουν τελικά το ακριβό και -κυρίως- αδιαφανές σύστημα που ισχύει σήμερα στο ζήτημα της χρηματοδότησης των κομμάτων;

Όχι. Δε θα πρέπει να αμφιβάλλουμε. Το σύστημα της χρηματοδότησης των κομμάτων θα αλλάξει και θα προσαρμοστεί σ’ αυτά που γίνονται στα άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη σημερινή οικονομική θέση της χώρας και στις απαιτήσεις της κοινωνίας.

Με αυτό τον τρόπο θέλουμε να συνεχίσουμε. Και θέλουμε να διευρύνουμε τόσο το είδος, όσο και τη συχνότητα των παρεμβάσεών μας.

Για το λόγο αυτό, καλούμε και πάλι τα ενεργά και ανήσυχα μέλη της (τραυματισμένης σήμερα) κοινωνίας μας, όχι μόνο να έρθουν στις τάξεις του Συλλόγου μας, αλλά να αναλάβουν και ενεργό ρόλο στη διοίκηση και τη λειτουργία του, μέσα από τις εκλογές που θα πραγματοποιηθούν στη Γενική Συνέλευση του Μαρτίου.

Σημείωση: Ήδη έχουμε ξεκινήσει τη συγγραφή του 2ου μέρους της μελέτης που έχει τίτλο “Το Κόστος της Δημοκρατίας”, το οποίο ερευνά τα ζητήματα των αμοιβών των βουλευτών και του κόστους λειτουργίας του Κοινοβουλίου, όπως αυτά ισχύουν στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εξακολουθούμε να αναζητούμε εθελοντές να συνεργαστούν στην προσπάθεια αυτή, προσφέροντας αρκετό από το δημιουργικό τους κέφι και λίγο από το χρόνο τους. Όποιοι ενδιαφέρονται μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας.

Υπόμνημα Υπουργού Εσωτερικών προς την Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής

Το Κόστος της Δημοκρατίας - Μέρος 1ο: Η Χρηματοδότηση των Κομμάτων (βιβλίο)