Έλληνες Φορολογούμενοι: Τα δικαιώματα στον βωμό του μνημονίου: Αγκυλώσεις ή Εγγυήσεις; Τα δικαιώματα στον βωμό του μνημονίου: Αγκυλώσεις ή Εγγυήσεις; ================================================================================ - on 18 Ιουλίου 2013 του κ. Χρήστου Κλειώση Δικηγόρου Αθηνών Μέλους του ΔΣ του Συλλόγου Έλληνες Φορολογούμενοι «Πίσω από κάθε δικαίωμα ή θεσμική εγγύηση υπάρχει μια επώδυνη ανάμνηση ενός κόσμου χωρίς το δικαίωμα αυτού» Τι είναι δικαίωμα για μια κοινωνία; Πέρα από τους νομικισμούς και από τις πομπώδεις αναλύσεις που κάνουμε εμείς οι νομικοί για εσωτερική κατανάλωση, υπάρχει ένας λειτουργικός – χρηστικός ορισμός για το δικαίωμα, όπως το βλέπει η κοινωνία: Είναι η λύση σε ένα πρόβλημα που ταλαιπώρησε κάποτε την κοινωνία. Π.χ. Για αιώνες, ο κατηγορούμενος για ένα αδίκημα μπορούσε να χάσει ακόμα και την ζωή του χωρίς να έχει  προλάβει  να απολογηθεί.  Αυτή η αδικία διορθώθηκε δημιουργώντας και κατοχυρώνοντας το ιερό δικαίωμα της απολογίας του κατηγορουμένου. Αντίστοιχα από τους ανηλεής διωγμούς που έχει δεχθεί ο τύπος από απολυταρχικά καθεστώτα γεννήθηκε η ανάγκη να κατοχυρωθεί η ελευθεροτυπία.  Αυτή η αντιστοίχηση κοινωνικού προβλήματος και δικαιώματος, θα μπορούσαμε κατ’ απλούστευση να πούμε ότι ισχύει για κάθε δικαίωμα και εγγύηση που κατοχυρώνει ένα κράτος μέσω του Συντάγματός του. Με άλλα λόγια αυτή είναι η φύση κάθε δικαιώματος στα μάτια της κοινωνίας: Είναι η απάντηση σε ένα σοβαρό πρόβλημα που κάποτε την συγκλόνισε, η προστασία από μια επώδυνη κοινωνική κατάσταση. Η παραπάνω  διαπίστωση όμως έχει και μια δεύτερη ανάγνωση στην οποία  θα ήθελα να σταθούμε. Πίσω από κάθε δικαίωμα ή θεσμική εγγύηση υπάρχει μια επώδυνη ανάμνηση ενός κόσμου χωρίς το δικαίωμα αυτού. Π.χ. πίσω από το δικαίωμα της απολογίας του κατηγορουμένου κρύβεται η φρικτή ανάμνηση ενός κόσμου όπου δεν υπήρχε το δικαίωμα απολογίας. Πίσω από την συνταγματική κατοχύρωση της ελευθεροτυπίας κρύβεται η ζοφερή ανάμνηση εποχών λογοκρισίας. Ίσως να μην υπάρχουν ζωντανές μαρτυρίες για κάθε ζωντανό δικαίωμα,  γιατί η αποκρυστάλλωση ενός αιτήματος σε δικαίωμα μπορεί  να έχει γίνει αιώνες πριν. Όμως η ίδια η ύπαρξη του δικαιώματος είναι αποτύπωμα μιας τέτοιας μνήμης. Και αν το σκεφτούμε, ο νομικός πολιτισμός μας τι είναι παρά ένα σύνολο από  αποτυπώματα που άφησαν πίσω τους μνήμες κόσμων όπου οι άνθρωποι υπέφεραν από την έλλειψη δικαιωμάτων και θεσμικών εγγυήσεων. Τι είναι όμως δικαίωμα για τα μάτια ενός οικονομολόγου – τεχνοκράτη; Είτε μέσο επίτευξης ενός στόχου είτε μια αγκύλωση που τον εμποδίζει να φτάσει στο στόχο του. Στη δεύτερη περίπτωση ο τεχνοκράτης θέτει τον εαυτό του εκτός ιστορίας και κοντόφθαλμα ζυγίζει το κάθε δικαίωμα με γνώμονα το οικονομικό του δόγμα: Μόνο αν συνδράμει στην ευόδωση του σχεδιασμού του κρίνεται ένα δικαίωμα άξιο να διατηρηθεί. Διαφορετικά καταργείται. Ας δούμε ένα πιο επίκαιρο παράδειγμα τέτοιας σκέψης: Τι είναι η συνταγματική εγγύηση να φορολογείται κάποιος ανάλογα με τις δυνάμεις του στα μάτια ενός ζηλωτή του μνημονίου; Τι είναι η κατοχύρωση ελαχίστων επιπέδων διαβίωσης όπως εκφράζεται με τα ποσά των μισθών; Εμπόδια σε μια ανάπτυξη που επιτάσσει η φιλελεύθερη οικονομική ορθοδοξία της εποχής. Όλη αυτή η ιστορική εξέλιξη που αναφέραμε πιο πάνω για την σημασία του δικαιώματος ως φορέα μνήμης ενός κόσμου χωρίς αυτό, είναι άνευ ουσίας για αυτούς τους τεχνοκράτες. Νομίζουν ότι το κουτί της πανδώρας είναι κούφιο και δεν διστάζουν να το τσακίσουν. Εξαιτίας όμως αυτής της κοντόφθαλμης αντίληψης είναι ξεκάθαρο ότι  ανοίγεται μπροστά μας ένας κόσμος βγαλμένος από τον μεσαίωνα: Κάθε ωδύνη που είχε σφραγιστεί στα         τάρταρα της λήθης με την γένεση ενός δικαιώματος η μιας θεσμικής εγγύησης είναι έτοιμη να αναστηθεί.  Οι κοντόφθαλμα σκεπτόμενοι τεχνοκράτες είναι έτοιμοι να θυσιάσουν  δικαιώματα στο βωμό της οικονομικής ιδεοληψίας τους απελευθερώνοντας στην κοινωνία «τερατώδεις» πραγματικές καταστάσεις που είχαν εξαλειφθεί από την ανθρώπινη ιστορία χάρη στα δικαιώματα που τόσο απερίσκεπτα θυσιάζουν. Αλήθεια φαντάζεται ο κύριος Στουρνάρας έναν κόσμο όπου το κράτος μπορεί να ζητά ως φόρο όποιο ποσό «έχει ανάγκη» χωρίς να ενδιαφέρεται αν ο φορολογούμενος έχει αυτό το ποσό; Τέτοιος κόσμος έχει υπάρξει στο παρελθόν και ήταν βίαιος, σκοτεινός και ταραχώδης. Αυτό τον κόσμο ανασταίνουν τα φορολογικά νομοθετήματα του μνημονίου.  Και επειδή θα θεωρηθώ ίσως υπερβολικός, γιατί στα πλαίσια ενός άρθρου δεν θέλω να κουράσω με συγκεκριμένα τεχνικά παραδείγματα, θα αναφέρω την εξής χαρακτηριστική περίπτωση: Ο άνεργος που έχει την τύχη να έχει σπίτι, θα φορολογηθεί για το τεκμαρτό εισόδημα που προκύπτει από την κατοχή του σπιτιού του,  και από το μηδενικό εισπραχθέν εισόδημα θα κληθεί να καταβάλλει κάποιον φόρο. Τι διαφορά έχει αυτή η περίπτωση με την επιβολή φόρων από τους ενοικιαστές φόρων ή τους τελώνες της αρχαιότητας που  μάζευαν με την βία φόρους από καθημαγμένους και εξαθλιωμένους πληθυσμούς της αρχαιότητας και του μεσαίωνα; Το ότι δεν ασκείται φυσική βία;  Η συμβίωση με τον φόβο της κατάσχεσης και του πλειστηριασμού από τις Δ.Ο.Υ. δεν είναι βία;  Το ότι πλέον έχει προστεθεί η μηχανογράφηση και κάποια νεωτερικά στοιχεία στο φορολογικό σύστημα δεν το κάνουν πιο πολιτισμένο, όταν η οδύνη της δήμευσης ανασταίνεται για όσους δεν έχουν να πληρώσουν. Οι οικονομολόγοι αναζητούν τον επίγειο οικονομικό παράδεισο στην άτεγκτη εφαρμογή οικονομικών δογμάτων χωρίς μέχρι σήμερα να έχει κάποιος από αυτούς φτάσει στην ουτοπία του. Εμείς όμως οι δικηγόροι είμαστε οι φύλακες της ανάμνησης ενός κόσμου χωρίς δικαιώματα και η φυσική δύναμη αποτροπής της νεκρανάστασής του. Αυτή την υπόσχεση έχουμε δώσει στην κοινωνία (επάγγελμα = υπόσχεση). Μπορεί να μην είναι δουλειά μας αναζητούμε τον καλύτερο κόσμο στο όνομα του οποίου ζητούν θυσίες οι τεχνοκράτες οικονομολόγοι, αλλά το επάγγελμά μας, το καθημερινό βίωμα μας,  ο καθημερινός αγώνας μας, από την σύνταξη μιας αγωγής ως την αγόρευση στο ακροατήριο  είναι μια υπενθύμιση σε όλη την κοινωνία τι θα ήταν ο κόσμος χωρίς τα δικαιώματα που σήμερα βλέπουμε να αποψιλώνονται στο όνομα κοντόφθαλμων πολιτικών, για να αναστηθούν οι ξεχασμένες εποχές που τα δικαιώματα αυτά υπήρχαν μόνο στην φαντασία κάποιων εμπνευσμένων διανοητών. Στην εποχή του χρέους, το δικό μας είναι ιστορικό. Την επόμενη φορά που θα μας ανακοινωθεί ότι ένα δικαίωμα αποσυντίθεται να στο όνομα της προσδοκίας μιας οικονομικής ευημερίας, πριν πούμε «καλά κάνανε, δεν έγινε και τίποτα»,  ας αναλογιστούμε από τι προστάτευε την κοινωνία το δικαίωμα αυτό.  Το ισοζύγιο ωφέλειας – ζημίας ίσως μας εκπλήξει.     Πηγή: dikaiopolis.gr     8